ŞEHZADE KARNELERİ

İstikbalin umudu çocuklarımızın, gençlerimizin karnelerini almaktan kaynaklanan çoşkularını, onlara şehzade karnesi örneği takdim ederek kutlamak istiyorum. Sultan II. Abdülhamid’in çocukları Şehzade Mehmed Selim ve Abdülkadir Efendilerin karneleri. Bir ayda gördükleri derslerden aldıkları notlara ait karneler bunlar.

Selim Efendi yaşça büyük olduğundan dersleri ileri düzeydeki konulardan seçilmiş. Ders isimleri; Mecmau’l-Adab, Pend-i Attar, Sarf-ı Arabî, Hesab-ı Mükemmel, Hendese, Ahval-i Nücum ve Felekiyat, İmla ve Fransızca. Notları 45 üzerinden veriliyormuş. Gayet başarılı bir öğrenciymiş. Fransızca hariç diğerlerinden “aliyyülala” almış.

Abdülkadir Efendi ağabeyi Selim Efendi’den sekiz yaş küçük. Ağabeyine göre değerlendirirsek kendisini ilkokul sonu-ortaokul başı seviyesinde düşünmeliyiz. Dersleri de bu değerlendirmeyi yapmaya müsait. Kuran-ı Kerim, Dürr-i Yekta, Talim-i Farisi, Tarih-i İslam, İmla, Hesap, Coğrafya ve Fransızca dersleri görmüş. Ağabeyine göre daha bir ortakarar öğrenciymiş. Kuran dersi haricinde tam notu yok. Dürr-i Yekta, Hesap ve Fransızcası “orta”.

Karnenin üstüne gayet güzel bir Osmanlı Arması nakşedilmiş. Alttaki takdim yazısı ve mühür Şehzadeler Mektebi Mubassırı Baha Bey’e ait. Daha çok Lala Baha Bey olarak tanınan bu zat Ermeni teröristlerin Yıldız Camii’ne Abdülhamid’i öldürmek için düzenledikleri bombalı saldırıda padişahın hemen yanındaydı ve başına isabet eden bir şarapnel parçasıyla oracıkta şehit oldu. Hikâyesini “#tarih” dergisinin 32. Sayısında yazmıştım.

(Son anda yaptığım bir taramada Cevdet Kırpık’ın “Osmanlı’da Şehzade Eğitimi” adlı eserinin künyesine rastladım ama bu belgeleri tahlil edip etmediğini bilemiyorum)