RAKI MEZE GÜZEL OLSUN BAŞKA BİR ŞEY DÜŞÜNMEM

Şair Eşref İzmir’de iken Abdülhamid aleyhtarı olarak bilinen kişilerle hemhal olmaktadır. Bu sıralarda Aydın Valisi, eski sadrazam Kamil Paşa’dır ve Mustafa Bey isminde birisi İstanbul’dan İzmir’e sürgün kılığında hafiyelik etmek üzere gelir. Kamil Paşa bu şahıstan hiç hoşlanmaz ama Yıldız’a bol bol jurnal göndermesine de mani olamaz. İzmir'de meşrutiyet taraftarı ve Abdülhamid aleyhtarı kişilerin başlıcaları olan Mevlevi Şeyhi Nuri Efendi, Memduh Bey, Taşlızade doktor Edhem Bey, avukat Hasan Bey, Tokadizade Şekip Bey, avukat Tevfik Nevzat Bey gibi isimleri evine işret alemine davet eder. Orada bu kişilerin ağızlarından laf almak için sürekli olarak Abdülhamid’i kötülemektedir. İçlerinden bazıları içkiyi fazla kaçırıp ağızlarına geleni söylerler. Bunun üzerine hemen gönderilen jurnalller etkisini gösterir ve Mabeyn’den Tatar Şakir Paşa İzmir’e soruşturma yapmak üzere görevlendirilir. Kamil Paşa ile birlikte kurdukları komisyonda itham edilenlerin ifadeleri alınır. Dinlenenler arasında şahit olarak Şair Eşref de vardır. Eşref’in sorgusunu yaparlarken çok nazik bir soru sorulmuş. Gayet şairane verdiği cevabıyla sorgucuların bir hamle daha yapmasına engel olmuştur. Sorgunun metnini o devirden kalan istintaknameden aktarıyorum. Hilmi Yücebaş’ın hazırladığı “Şair Eşref” adlı eserden de buna dair bir bahsin görüntüsünü yayınlıyorum. Ermenaklı Hasan Rüştü Efendi’den nakledilen hatıralar biraz farklı anlatılsa da muhteva aynıdır.

METİN

Eşref Efendi’ye sual:
-Geçen akşam Mevlevi Şeyhi Nuri Efendi ve Memduh Bey ile birlikte medʻuvven Mustafa Bey’in hânesinde buluştuğunuzda cereyân-ı mübâhese olunan musâhabete dair vâkıʻı üzere malumât vermeniz arzu olunur.

-C[evap] - Bendeniz umûmun bildiği üzere o gibi âlem-i işrette hâlât-ı şâirâne ve rakının mezenin güzel olmasından başka bir şey düşünmem. Bir meyhânede nasıl âfâkî söz olursa o akşam orada da âlem-i âbda hevâyî sohbetten başka bir söz cereyân ettiğini tahattur edemiyorum. Şu halde hiçbir söz cereyân etmemiştir efendim.

Kırkağaç Kaymakam-ı sâbıkı
bende
[imza] Eşref