Sinan ÇULUK
Redhouse aslında ateist iken Türkiye'de Müslüman gibi görünmüş, bizimkiler de bunu bildikleri halde hizmet almaya devam etmişler. Sözlüğünü biz bugün nasıl beğeniyorsak eskiler de demek ki öyleydi.
Bu belgede de dedelerimiz konuştukları lisana Osmanlıca yerine Türkçe diyorlar. 1839 yıllarına tahminen tarihlenen bir belge.
Belge Metni:
Devletlü Atufetlü Re’fetlü Seniyyü’l-Himem Me‘âlî-şiyem
Efendim Hazretleri
Mabeyn-i Hümayun-ı Füyûzât-meşhûn-ı Hazret-i Padişahi’ye
İngilterelü Mütercim Redhavs’a dair takdim olunan tezkire-i acizinin rahe-res-i
ihtiram olan cevab-ı alisi olup takımıyla melfufen meb’ûs-ı savb-ı vâlâları
kılınan tezkire-i aliyye mufâd-ı münîfi üzere mersûmun keyfiyet ve ahvâli
tedkîk ve Barutçubaşı Avanes tarafından dahi tahkik buyurularak sûret-i hâlin
savb-ı senâveriye iş‘âr ve tenmîk buyurulması ve irade-i seniyye ve melfûf olan
evrakın dahi iâdesi hususuna himem-i atûfîleri derkâr buyurulmak mütemennâ-yı
hulûs-verîdir efendim.
Atebe-i Ulyâ-yı Âsafânelerine marûz-ı çâker-i kemîneleridir
ki.
Enâmil-zîb-i ta‘zîm ve ibcâl olan işbu tezkire-i âsafâneleri
me’âli ve irade-i seniyye-i Hazret-i Şehen-şâhî keyfiyatı karin-i iz’an-ı
çakerânem olup mersûm Redhavs İngilterelü olarak mukaddema Dersaadet’e gelmiş
ve Frenklerin bazıları hiçbir din ile mütedeyyin olmayarak her nereye varırlar
ise ol mahallin usulüne iktiza edegeldiklerinden ve bu dahi bu takımdan
olduğundan Dersaadet’de bulunduğu hengâmda ehl-i İslam sûretinde görünmüş ve
badehu Rusya memâlikine ve oradan memleketi olan Londra’ya azimet etmiş olduğu
çakerlerinin sefaret memuriyetiyle Londra’ya azimet-i bendegânemde işidilmiş
idüğü ve mersum elsine-i müteaddide ve fenn-i hendeseye âşinâ bir adam olarak
Fransa ve İngiltere ve Türkçe lisanlarında bir lügat dahi yapmış olması ve
oralarda Türkçe bilir adamın nadir bulunması cihetiyle tahsil-i fünûn zımnında
Londra’da bulunan bendelerinin muallimliği hidmetine tayin olunmuş ve umur-ı
memuresinde hüsn-i hidmet ile mumaileyhim bendeleri kendisinden hayli
müteneffi‘ olmuş ve şimdilik orada bir işi kalmadığından bir hidmet-i
münasibede istihdam olunmak emel ve arzusuyla bu tarafa gelmiş ve mersûmun
terceme-i hâlinin bu vechile olduğunu Barutçubaşı Avanes kulları dahi ifade
eylemiş idüğü malum-ı fehâmet-melzûm-ı Âsafîleri buyuruldukda ol babda ve her
halde emr u ferman hazret-i veliyyül emr efendimizindir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder