İstanbul kütüphanelerinin durumuna dair Fetva Emini Nuri Efendi mühürlü, 20 Kasım 1900 tarihli bir değerlendirme notu. İstanbul'da büyük tahribata yol açan 1894 depreminin yaraları henüz sarılamamış, bazı kütüphaneler depremzede olduğu için, bazıları da mücbir sebeplerle mühürlenip kapatılmış. Her tarafta en çok görülen şey toz, toz, toz. Oturacak doğru dürüst yerleri yok. Nuri Efendi'nin dilinden ıstırabını okuyalım.
«Kütüphanelerimiz pek şâyân-ı esef bir haldedir. Bazıları hareketzede olduğu için bazı diğerleri de kapıları temhir olunarak seddedilmiştir. Açık bulunanlarının bir kere içerilerine girildimi tozdan topraktan döşemelerinin fersudeliğinden oturacak bir yer bulmak müşkildir. Bir kitap getirtilip ele alındı mı teessürler içinde kalınır. Zira cildinin fersudeliğinden o köhneliğe inzimam eden birkaç parmak sihanındaki tozdan kitabın rengi kalmadığı gibi hemen hemen dağılacak zannolunur. O kitaplar ki bugün milyonlar sarf edilse Hüdânekerde zayi olduğu takdirde elde edilmek kabil değildir. Çünkü ekserinin nüshası kalmamıştır. Kütüphanecilerin ise ekserisinin maaşları hilâf-ı marzî-i hazret-i padişâhî olarak pek cüz’idir. Hatta Şehid Ali Paşa kütüphanecisinin maaşı yüz para, Köprülü Kütüphanecilerinin ki 30 kuruş maaş aldıkları mesmu‘-ı hakîr olmuştur.
Fî 27 Receb-i Şerif 1318 [20 Kasım 1918]
[Mühür-Eminü'l-Fetva]
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder