Balcı Hacı Mehmed’in eniştesi Çelebi Efendi’nin Rus cariyesi (Osmanlı bir ara Ruslara Moskolu dediğinden kendisi de Masgo diyor) çok becerikli biri olmalı ki evden kaçıp Rusya sefaretine sığınabilmiş. Belgenin arka yüzünde Hristiyan olmak üzere sığındığı yazılı. Anlaşılan adını bilmediğimiz cariye, asıl dinine dönmek istemiş. Sefarete sığınınca dokunulmazlık zırhına bürünüyor, bizimkilerin eli kolu bağlanıyor. Zavallı Çelebi Efendi ne yapsın, kuş kafesten kaçınca kendi kendine dönmüyor, zorla güzellik olmuyor, cariyeyi almak için esirciye döktüğü altınlar zarara yazılıyor. Bu durumda Masko cariyenin kaskosu Sadaret oluyor ve Çelebi Ağa cariyeye verdiği parayı Sadaretten istiyor. Cariyenin gerçek değeri midir yoksa Maliye’ye bildirildiği fiyat(!) üzerinden mi değerlendirilmiştir bilemem ama Çelebi Efendi’ye 100 kuruş ödenmiş. O devir için kabataslak günümüzün 40 çeyrek altını sayılabilir ama o günkü alım gücü çok daha yüksek.
Belge Metni:
Devletlü ve saadetlü ve merhametlü sultanım hazretleri sağ olsun
Rus cariyem Masgo elçisinin konağına firâr etti. Merhameten bahası ihsan olunmak üzere emr u fermân ve lutf u ihsan sultanım hazretlerinindir.
Bende
Balcı Hacı Mehmed
Esir sahibi Çelebi Enişte
[arka yüzü]
Sahib-i arzuhal Balcı el-Hac Mehmed’in kaynı Çelebi nam kimesnenin bir adet cariyesi nasraniye olmak üzere hâlâ Mosko sarayında mevcut olmağla ilmuhaberi verildi. Rebiülevvel 29 fî sene 1153 [24 Haziran 1740]
Bende Bölük 17 Çorbacı Mehmed
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder