E PLURIBUS UNUM

ABD’nin1831 yılında İstanbul’da mukim ilk resmi maslahatgüzarı olarak atadığı David Porter’in o tarihte Osmanlı Devleti ile ABD arasında imzalanan Ticaret Muahedesi’ne dair kaleme aldığı Fransızca mektubun üst tarafında orijinal Amerikan arması bulunuyor. Gerçi kuruluş tarihindeki 13 eyaletin yıldızı bu armada 24'e çıkmış ama bu da işin orijinal tarafı. Bu arma aynı zamanda ABD’nin bir dolarlık banknotunun arka yüzünde de 13 yıldızlı haliyle mevcut. Osmanlı Arşivi'ndeki armanın etrafında “İstanbul ABD Elçiliği” yazılı. Armanın içindeki kuşakta Latince “E Pluribus Unum” sloganı yazılı ki ABD’nin kuruluşundan beri kullandığı resmi prensibinin sloganıdır. “Çokluktan doğan birlik” olarak tercüme edilen bu sözün ABD tarihindeki yeri ve önemi çok büyük.

Geçenlerde izlediğim “Designated Survivor” adlı dizide ABD başkanı rolündeki Kiefer Sutherland’ın Teksas toplantısında bu sözü coşkulu bir topluluğun coşkusunu daha da arttırmak için kullandığını gördüm. Adamlar gelenekse gelenek, prensipse prensip, tarihlerinde neleri varsa propagandist filmlerine öyle bir ustalıkla yediriyorlar ki hayran kalıyorum. Bir de bizim tarihi dizilere bakıyorum, uydurulmuş gelenek ve saptırılmış tarihe boğulmuş ilkel temaşalarla sıfıra sıfır elde var sıfır vaziyetinde kalakalıyorum.