4 Eylül 2018 Salı

EYVAH BİLEMEDİM, ÖNCE İDAM ETMELİ, SONRA BİLDİRMELİYDİM.


En son idam edilen sadrazam Benderli Ali Paşa’dır. 1821’deki Yunan İsyanı sırasında sadrazam oldu. Çıldır Valiliğinden Çirmen Mutasarrıflığına tayin edilmişti. Yoldayken, 28 Mart 1821’de sadaret tevcih edildi. İstanbul’a ancak 21 Nisan’da ulaşabildi. Gelir gelmez ayağının tozuyla, isyanın elebaşı olması dolayısıyla İkinci Mahmud’un emri üzerine Patrik Grigorios’u 22 Nisan’da idam ettirdi. O devrin devlet kahyası, en nüfuzlu adamı Halet Efendi’nin idamı için de II. Mahmud’dan izin istedi. Padişah nüfuzunu, etkisini bildiği Halet Efendi’yi idam ettirmeyi çok istese de cesaret edemedi. Çünkü Halet yeniçerileri ayaklandırırsa Mahmud’u tahtından indirebilirdi. Bu durumda idam isteğine olumlu cevap veremezdi ama fiilen on günlük sadrazam Benderliyi 30 Nisan’da sadaretten azledip Kıbrıs’a sürdürdü. Hızını alamayıp peşinden idam fermanı da gönderdi.

Benderli fermanı gördüğünde “Eyvah bilemedim, evvel idam edeydim, sonra padişaha bildireydim” diye hayıflanmış. Ne çare hemen kafasını gövdesinden ayırıp İstanbul’a göndermişler ve saray önündeki ibret taşında sergilemişler. Rumlarla uğraşan bir adam olmasına rağmen Halet’in yönlendirmesiyle kafasının yanına koydukları idam yaftasına da “Rumların tahrik ve kışkırtmasıyla Devlet-i Aliyye’nin düzenini bozmaya çalışan Benderlinin kesik kafasıdır” yazmışlar.

METİN: (CEVDET TARİHİNDEN)


«Benderli Ali Paşa Kıbrıs’a nefyedildi ve arkasından idamı içün mübaşir-i mahsus ile emr-i ali gönderildi. Mübaşir varıp emr-i aliyi ibraz ettikte “Eyvah bilemedim, evvel icra sonra inha etmeli imiş” diyerek Halet-i ma’hude hakkında olan fikrini meydana koymuş. Çe faide heman idam ile ser-i maktû’ı İstanbul’a getirilmiş ve Saray-ı Hümayun pişkahında nazargah-ı ibrete konulmuş ve üzerindeki yaftasında (Rum milletinin ve sair bazı ashab-ı garazın tahrik ve iğvasıyla maazallahi Teala Devlet-i Aliyye’yi ifsad ve ihlale sa’y eden Benderli Ali Paşa’nın ser-i maktu’ıdır) deyü yazılmış.»



Hiç yorum yok: