16 Temmuz 2018 Pazartesi

KALEBEND EDİLEN CİNCİ HOCA


Cin çağıran, tılsım, sihir ve büyü ile meşgul olan, muska yazıp insanların kalplerini büyülerim diyerek halkın mallarına konan hilekar bir şeyhin affedilmeyip, Bozcaada'da kale hapsine konulduğunun belgesi. Osmanlı zamanında bu şekilde şeyh, dede, baba, mürşid kılığında halkın dini duygularını istismar eden, mallarını menfaati için devşiren soytarılara hiç müsamaha gösterilmezdi. Hoca, şeyh kısmının Osmanlıda belirli ölçülerde dokunulmazlığı vardı ama suç işleyene, halk arasında fitne fesat çıkarana tahammül edilmezdi. Buradaki Şeyh İsmail de Ruus'a kayıtlı, resmi bir şeyh olmalı ki ancak Rumeli Kazaskeri Mevlana Mahmud'un izniyle cezalandırılabiliyor. Şeyh İsmail, bugün Ayasofya'nın kuzeyinde el sanatları çarşısı olarak faaliyet gösteren Cafer Ağa Medresesi'nde yakalanıp hapsedilmiş. Burada geçici hapsin ardından kalebentliğe gönderiliyor. Bir medresede şeyhin işi olmaz, belki medreseliler tarafından yakalanıp hapsedilmiştir. Belki de hemen yan tarafındaki Sinan Erdebili Tekkesi'nin şeyhlerinden biriydi. Kim olduğunu araştırmaya başladım bile.

BELGE METNİ:
Bozcaada Kalesi dizdarına hüküm ki;
İstanbul'da Ayasofya-i Kebir kurbunda Cafer Ağa Medresesi'nde ahz u haps olunan Şeyh İsmail'in cin daveti ve tılsımat-ı batıla ve an-cehlin rukye kağıtları tahriri misillü hıyel edip ve teshir-i kulûb iderin diyerek halkın malların alıp bais-i fesad ve ihtilal olduğu lede'ş-şer' zahir olmağın mezburun şerri ref' olunmak içün ta'zir ve haps ve te'dip misillü ceza tertip olunması meşru' olduğun bilfiil Rumeli Kazaskeri olan Mevlana Mahmud edamallahü teala fezailuhu ilam eylemeğin mevlana-yı müşarunileyhin ilamı mucebince mezbur Şeyh İsmail Bozcaada Kalesi'nde kalebend olunmak üzere yazılmıştır.
Fi Evasıt-ı L. 1119 [5-14 Ocak 1708]


Hiç yorum yok: