Cumhurbaşkanlığı Orkestrası’na düşman olan, ikide birde kaldırılması
için uğraşan bir grup var ki neye, hangi geleneğe düşman olduklarını bilsinler
diye şu yazıyı naklediyorum.
Ali Said’in “Saray Hatıraları-Sultan Abdülhamid’in Hayatı”
adlı eserden…
«Yıldız’da yazlık ve kışlık iki tiyatro mahalli var idi. Beyoğlu’nda
İtalyan opera kumpanyasını ayda birkaç defa celb [davet] ile icra-yı lu’biyat [eğlence
icrası] ettirirdi.
Bazen selâtin [hanım sultanlar] ve kadın efendiler ve sâireden
mürekkep nisvânı [kadınları] ve bazen süferâdan [elçilerden] birini veya birkaçını
sadrazam ve vükelâdan bazılarıyla bendegânı tiyatroya celb ve davet
buyururlardı.
Bayramların birinci akşamı bi’l-istizan arz-ı ubudiyet içün [izinle
padişaha bağlılığını göstermek için] saray-ı hümayuna giden vükelâ ve bendegân
haremleri de [kadın ve kızları] saraydaki muhadderat [iffetli kadınlar] ile
birlikte bu atıfetten [iyilik, lütuf] behre-mend [nasiplenirlerdi] olurlardı.
Zat-ı Şahane operalar içinde Travvator[Il Trovatore/Verdi], Ayda
[Aida/Verdi], Mis Nigit [Bunu bilemedim], Karmen [Carmen/Bizet], Favst [Faust/Çok
sayıda bestecisi olan bu operada hangi eser tercih ediliyordu acaba?], Maskot [La
Mascotte/Audran], Norma [Bellini] operalarının ahenk ve musikisinden daha
ziyade mahzuz olduklarından bunları ekseri tekrar ettirirlermiş.
Süferaya tiyatro temaşa ettirileceği [seyrettirileceği] gece
akşamdan yemeğe davet olunur. Mabeyn musikası [Padişahlık Orkestrası] güzel
opera parçaları terennüm ettiği halde nefis taamlarla ikram edilirlerdi.
Sofrasının edevat ve tertibatı da Avrupa hanedan-ı
hükümdârîleri sofralarına muadil [denk] idi. Tiyatronun hitamında [bitişinde]
süferaya hünkar yaverleri ve hünkar çavuşları terfik ile [refakatle]
sefarethanelerine [elçiliklerine] isal olunur [gönderilir]. Hünkâr çavuşları
bayramda tiyatro temaşasında bulunan vükela ve bendegân haremlerinin de
hanelerine kadar refakat ettirilir idi.
Tiyatro mevkileri zengin bir surette mefruş [donatılmış]
olup elektrik ile münevver idi. Kendi locası dâhilinde tenvirat tay edildiğinden
[aydınlatma tertibatı kaldırıldığından] Sultan Hamid kimse tarafından
görülmeden tiyatroyu seyr u temaşa ederdi.»
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder