Yoldaş ne güzel bir kelimedir. Tarihin derinliklerinden günümüze yansır. Yeniçerileri aklıma getirir. Sovyetler Birliği Komünist Partisi mensupları birbirlerine "Komrat" diye seslenmişler. Bunun bir de "Tavariş" versiyonu var. Eski Rusya'da "mal satan göçebe" demekmiş. Allah bilir Türkçedeki "davar-tavar" sözcüğünden uyarlamışlardır. Ne hikmetse, Türkiye Komünist Partisi'nin ilk yıllarından itibaren mensupları birbirlerine gururla "yoldaş" diye seslenmişler, muhalifleri de bu kelimeyi onları küçümsemek, dışlamak için kullanmışlar. Kıbrıs'taki yansıması ise "refik" kelimesi üzerinden olmuş.
Bu güzelim kelime, yıllarca sağcı ve milliyetçi çevrelerin ambargosuna maruz kaldı. İdeolojik keskinliğin paslandığı günümüzde milliyetçi, mukaddesatçıların ısrarla bu kelimeyi kullanmaktan kaçınmaları tuhafıma gidiyor. Solcu veya sağcı diye nitelenebilecek bir kimliğim hiç olmadı. Kendi başına bir nefer olarak yaşadım. Buna rağmen nedense çok sevdiğim bu kelimeyi kullanmaktan ben de kaçındım. Bundan sonra istediğim gibi, sıklıkla, her yeri geldiğinde kullanmak istiyorum. Kendimi tek başıma bir sefere çıkmış hissetmek istemiyorum. Bu yolda herkes yoldaşımdır. Kaçınılmaz olarak üzerime bazı yaftaların takılacağını bile bile ısrarımdan vazgeçmeyeceğim.
Kamus-ı Türki'den kelimenin izahını da verirsem belki bazılarının şartlanmışlıklarını ortadan kaldırmaya yarar.
------------------------------
yoldaş: 1. birlikte yola çıkan adam, yol ve seyâhat arkadaşı, hemrâh, refîk. 2. ale'l-ıtlâk arkadaş, refîk, hempâ. 3. vaktiyle yeniçeri ortasının a‘zâsı. ║ kapı yoldaşı = efendileri müşterek olanların beheri, bir kapı müntesiplerinin beheri.
yoldaşlık: 1. yol ve seyâhat arkadaşlığı, hemrâhlık. 2. arkadaşlık, refâkat. ║ kapı yoldaşlığı = efendi iştirâkı. ║ yoldaşlık etmek = birlikte seyâhat eylemek.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder