Tahminen 1810 yılına tarihlenen bu belge bir idam yaftası
suretidir. Bağdat Valisi Küçük Süleyman Paşa, Sultan İkinci Mahmud’un bu
bölgeye gönderdiği meşhur Halet Efendi tarafından idam ettirilmiştir. Kesik
başı İstanbul’a gönderilmiş olmalı ki Topkapı Sarayı’nda Ortakapı veya
Babussaade dışındaki ibret taşına konularak halka izlettirilmiş ve o kesik
başın yanına da bu ibareleri içeren bir yafta konulmuştur. İdam yaftasında dile
getirilen suçlamaların bugünkü Irak coğrafyasındaki durumla ne kadar örtüştüğü
şaşırtıcı olmaktadır.
METİN:
Bağdâd-ı behişt-âbâd misillü a’zam-ı bilâdın taraf-ı
Devlet-i Aliyye’den mansûb valisi olup def’-i mazarr-ı ibâd ve icrâ-yı adl u
dâd ile tahsîl-i izdiyâd-ı rızâ-yı Bârî ve tekmîl-i inkıyâd-ı emr-i hazret-i
tâc-dârî eylemek fariza-i zimmeti iken bu meslek-i rızâ-kârîden münfek olarak
Haremeyn-i Muhteremeyn’e ihâneti rûnümâ olan Hâricî mel’ûnu tarafına istinâd ve
ol havâlî kabâ’il ve aşâyirini başına cem’ u ihtişâd ve evâmir u nevâhî-i ulü’l-emre
itâ’at etmeyüp ve husûsile bi’d-defe’ât evâmir-i aliyye ile kahr u tenkiline me’mûr
olduğu Hâricî üzerine gitmeyüp hilâf-ı rızâ harekete izhâr-ı ru’ûnet ve inâd
ederek kendi zamir-i fesâdı revâcile müttefik-ı Hâricî olup nefs-i Bağdad ve
Musul ve ol havâlîde olan kurâ ve kasabât fukarâsını enva’-ı mezâlim ve ta’addiyâtile
iz’âcı haddi tecâvüz ederek bayağı bâğî hükmüne girmiş “inneme’l-cezaü min
cinsi’l-amel” mazmununu kesb etmiş olduğuna binâ’en hakkında fermân-ı kazâ
cereyân-ı sudûr eden i’dâm ve izâlesiyle vaz’-ı nihâde-i ibret kılınan Bağdad
Valisi Süleyman Paşa’nın ser-i maktû’ıdır.
SADELEŞTİRME:
Bağdat gibi Cennet benzeri bir büyük beldenin Devlet-i
Aliyye tarafından tayin edilen valisi olup halkın üzerinden kötülüğü def ederek,
adalet ile yönetimde bulunarak Allah’ın rızasını elde etmesi ve padişahın
emirlerine bağlı olması en öncelikli görevi iken bu yoldan ayrılarak Mekke ve
Medine’ye apaçık ihanet içinde olan Haricilere dayanıp ve o civardaki aşiret ve
kabileleri başına toplayarak ulü’l-emrin emir ve yasaklarına itaat etmeyip ve
özellikle yok edilmelerine dair defalarca gönderilen fermanlara rağmen
Hariciler üzerine gitmeyip padişahın isteğine karşı gelmek gibi ahmaklık ve
inatta ısrar ederek, içindeki fesada uyarak Harici müttefiki olup, Bağdat,
Musul ve o çevredeki köy ve kasabaların ahalisine zulüm ve düşmanlık ederek
haddini aştığından ve açıkça isyancı hükmüne girerek “Muhakkak ki ceza işlenen
suçun cinsinden olmalıdır” ilkesine göre davranılmayı hak etmiş olduğundan,
hakkında idam fermanı çıkarılarak idam edilen ve ibret taşına konulan Bağdat
Valisi Süleyman Paşa’nın kesik kafasıdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder