TIP EĞİTİMİNİN TÜRKÇE YAPILMASININ KANUNLAŞMASI

Türk Dili Bayramınız kutlu olsun.

 Bu vesile ile “Tıbbiye Mektebi’nde derslerin Türkçe olarak takrir ve tedris edileceği”ne dair bir belge sunuyorum. Osmanlı dediğimiz adamlar bile konuştukları dile Türkçe derken biz niye hala Osmanlıca demekte ısrar ediyoruz. Osmanlıca diye bir dil yoktur. O devirdeki Türkçe’de bugün kullanmadığımız kelimeler varsa dilin adını Osmanlıca diye değiştirmemiz doğru mudur? Doğruysa Orhun Kitabeleri de Türkçe değildir.

Serasker Hüseyin Avni Paşa’nın aşağıdaki tezkiresi ve bunun üzerine yazılan sadrazam tezkiresi padişaha takdim edilmiş ve 30 Ekim 1870’de Sultan Abdülaziz tarafından onaylanarak Mekteb-i Tıbbiye’de eğitim dilinin Türkçe olması kanunlaşmıştır.

İ.DH. 622/43260

Maruz-ı Çaker-i Kemineleridir ki, 

Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane’de etıbba yetiştirilmesi esbab u vesailinin istikmali maddesinin müzakeresiyle neticesinin ifadesi Dar-ı Şura-yı Askeri’ye tebliğ olunmuşidi. Mekteb-i mezkûr nazırı atûfetlü efendi hazretleriyle sair icap edenler celb ile cereyan eden müzakeratın neticesini havi tanzim olunan mazbata manzur-ı sami-i cenab-ı vekaletpenahileri buyurulmak üzere leffen takdim kılındı. Mazbata-i mezkûrede mekteb-i mezkûrdan derece-i kifayede etıbba çıkarılamaması derslerin Fransızca takrir ve tedris olunmasından neş’et eylediği irad edilen es’ile ve itirazat ve cereyan-ı mebahis ve mütalaat üzerine tahakkuk edip badema sair mekatib-i askeriye gibi Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane’de dahi umûm derslerin daima Türkçe takrir ve tedris kılınması ve Türkçe tedrise hemen bu seneden bed’ olunması ve bir taraftan dahi kütüb-i lazimenin tercemesi vesailinin istihsal edilmesi ve terceme işinde hocalıkta istihdam olunmak içün bu seneden itibaren beher sene bâ-diploma çıkacak şakirdanın müstaidlerinden beşer neferinin ikişer sene müddetle Avrupa’ya gönderilmesi ve teferruat-ı sairesinin mevki-i kemal ve ifaya getirilmesi gösterilmiş ve suver-i mebhuse muvafık-ı hal ve maslahat  görünmüş  olmağla muvafık-ı emr u irade-i aliye-i cenab-ı sadaretpenahileri buyurulur ise ber-mantuk-ı mazbata icabı icra olunmak üzere keyfiyetin emr u iş‘ar buyurulması babında emr u ferman hazret-i veliyyü’l-emrindir. 7 Receb 1287-20 Eylül 1286 [2 Ekim 1870]

Hüseyin Avni