29 Mayıs 2014 Perşembe

VAMBERY’NİN ARŞİVDE ARAŞTIRMA İZNİ TALEBİ

Sinan ÇULUK

Macaristan’ın meşhur alimlerinden Vambery, İstanbul’da bulunduğu sırada Topkapı Sarayı arşivlerinde araştırma yapmak niyetindedir. Bu maksatla elini kolunu sallayarak arşive gider. Tabii ki o devrin muhafızları öyle her önüne gelene, hele hele bir Macarlıya arşivin kapılarını destursuz açacak değildir. “İznin var mı?” diye sorarlar ve izinsiz olduğundan haliyle içeriye almazlar. Vambery de aralarının iyi olduğu İkinci Abdülhamid’e bir arzuhal yazarak izin ister. İzin talebinde sadece Macaristan tarihiyle alakalı kayıtları inceleyip istinsah edeceğini belirtmiştir. Sultan Abdülhamid de bu doğrultuda iradesini Mabeyn Başkatibi Süreyya Bey tarafından hazırlanan tezkire-i hususiye ile sadarete iletmiştir.



Belge Metni:

bihi
Yıldız Saray-ı Hümayunu
Başkitabet Dairesi

Macarlı muʽallim-i meşhûr Mösyö Vamberi Macaristan târîhine müteʽallık bazı kuyûd ve evrâk-ı atîkanın tetebbuʽ ve taharrîsi içün Topkapı Sarayı Hümayunu’nda Maliye ve devâir-i sâire evrâk-ı atîkasının hıfzına mahsûs mahalle azîmet etmiş ise de lüzûmu olan evrâkı mütâlaʽa ve istinsâh edebilmesi emr-i mahsûsa mütevakkıf idüğü me’mûru tarafından ifâde kılındığını beyân ile me’mûr-ı mûmâileyh hâzır olduğu halde yalnız Macaristan târîhine taʽalluku olan evrâkı mütâlaʽa ve istinsâh edebilmesine istidʽâ-yı müsâʽade eylemiş olup sûret-i istidʽâ nezd-i âlîde karîn-i isʽâf olmasıyla o vechile me’mûr-ı mûmâileyhe emr iʽtâ etdirilmesi irâde ve fermân buyurulmuşdur. Ol bâbda emr u fermân hazret-i veliyyü’l-emrindir. Fî 12 Safer sene 308 Fî 15 Eylül sene 306 [27 Eylül 1890]

Ser-Kâtib-i Hazret-i Şehriyârî
bende
Süreyya

Hiç yorum yok: