11 Mayıs 2014 Pazar

ALİ EMİRİ EFENDİ'NİN MİLLET KÜTÜPHANESİ



Sinan ÇULUK

Milletimizin en büyük fertlerinden, merhum Ali Emiri Efendi, bir ömür boyu biriktirdiği kitaplarını milletine vakfetmek arzusundadır. Bu sıralarda günümüzün Millet Kütüphanesi o devrin Feyzullah Efendi Medresesi Fatih'de yol genişletme çalışmaları sebebiyle yıkılmak istenmektedir. İstanbul Muhibleri Cemiyeti ile Evkaf Nazırı Hayri Efendi devreye girer ve tarihi bina yıkılmaktan kurtularak tamir ettirilir. Bunun üzerine Ali Emiri Efendi de kitaplarını buraya vakfederek bir kütüphanenin kurulmasına öncülük eder. Kitaplarının Türkçe, Arapça, Farsça dil durumlarına ve konularına göre çeşitli fihristleri hazırlanır. Bunların bir kısmının suretleri günümüzde Osmanlı Arşivi'nde mevcuttur. Bunlardan Arapça eserler fihristinin sonunda da bir şerh bulunmaktadır. Aslı olmadığı, suret olduğu için imza ve mühür yoksa da Ali Emiri'nin kurduğu kütüphaneye kendi adının verilmesini istemediği, "Millet Kütüphanesi" isminin verilmesi için ısrarcı olduğu anlaşılmaktadır.

Metin:

"İşbu fihristin derununda muharrer olup doğrudan benim mülk-i sahihim olan dört bin iki yüz on üç adet Arabî kitaplarımı halisan li-vechillahi'l-âlî ve haseneten li-rûh-i resûlillahi'l-me'âlî ebnâ-yı cinsimin ilâ-mâ-şâ'allahu teâlâ bilâ-mânî' mütalaasına küşâde ve müheyya bulundurulmak üzere vakf u habsi müeyyid esbak Şeyhülislam ve Evkaf Nazırı bulunan Mustafa Hayri Efendi'nin ----sene 334 ve -----sene 334 tarihli tahriratları ve bu babda teşkil olunan komisyon-ı mahsusun ------sene 334 tarihli mukarreratı ve Feyzullah Efendi Kütüphanesi ve Medresesi müştemilatının hedmiyle tarika inkılabına evvelce karar verilmiş iken böyle kıymetli bir binanın yıkılmasından sarf-ı nazarla Emiri Efendi Kütüphanesi veyahud memleket-i çakeranem namına aid olmak üzere (Diyarbekir) veyahud (Âmid) Kütüphanesi tevsim olunmasına ısrar olunmuş iken çakerleri kabul etmeyerek millet namına vakfetmiş olduğum cihetle (Millet Kütüphanesi) tesmiyesinde sebat eylediğimden mezkur mukarrerat ve şerait dairesinde vakf ve habs eylediğimi imza ve bi'l-rıza tahtim eyledim"






Hiç yorum yok: