19 Ocak 2013 Cumartesi

SULTAN DÖRDÜNCÜ MUSTAFA’NIN, ÇELEBİ MUSTAFA PAŞA’YI SADRAZAM İLAN ETTİĞİ HATT-I HÜMAYUNU





Sinan ÇULUK

 

Osmanlı tarihinde hakkı en çok gasp edilen hükümdarlardan biri de Dördüncü Mustafa’dır.

Arşivde bulunan hatları (el yazıları) genellikle çok iri harflerle yazılmıştır. İnce kalem ile nadir yazı bırakmıştır.

Keçiboynuzu Ağa İbrahim Hilmi Paşa’yı azledip Çelebi Mustafa Paşa’yı sadrazamlığa getirdiğini ilan eden hatt-ı hümayun bunlardandır.

Başlangıç kısmında gayet cesur ve kendinden emin ifadelerle Üçüncü Selim dönemini eleştiriyor ve niçin Çelebi Mustafa Paşa’yı sadarete getirdiğini izah ediyor. Selim döneminde bazı vükelanın kendi menfaatleri için halka zulmettiklerini ve saltanata ortak olduklarını belirtiyor.

Daha sonra ayrı bir yazıda ele alacağım Alemdar Mustafa Paşa gibi sahte ve darbeci bir kahraman [!] tarafından da katledilmesi sağlanıyor. Aslında uluslararası sistemin arzuları hilafına geldiği saltanatta bu sisteme entegre olamayacağı belli olduğundan yokedilmiştir. Türkiye'nin kaybı büyük oldu...


Belge Metni:

Sen ki vezir-i azamım ve vekil-i mutlakım ve bi’l-istiklal serdar-ı ekremim Mustafa Paşa’sın. Seni selam-ı şahanemle teşrif eylediğimden sonra ma’lumun ola ki Hüdavendigar-ı sabık zamanında sadık olmayan bazı vükelâ kendi cer-i menfaatleri içün biraz mezalim ve bid‘at icad edip memleketleri harâb ve kâffe-i Ümmet-i Muhammed’in kulûbünü tenfir eylediklerinden (kalplerini nefretle doldurduklarından) başka umur-ı saltanat-ı seniyyeye bayağı şerîk olmuşlar idi. Bi-inâyetillahi Teala Taht-ı Osmanî benim zât-ı hilafet-penâhım ile teşerrüf eyledikte Nizam-ı Cedid askerini kaldırdım ve ecdâd-ı izamım zamanlarında olduğu vechile kâffe-i umurun tanzimini emr eyledim ve din ü devletimin düşmanı olan Mosko keferesiyle kemâkan sefer-i hümayunum muhakkak olup sadr-ı sabık İbrahim Paşa idare-i umur-ı askeriyeye ve tanzim-i meham-ı saltanat-ı seniyyeme adem-i liyakatine binaen azl olunduğundan seni kariha-i sabiha-i mülûkânemden vekalet-i mutlakam hizmetine bilistiklal tayin ve ruhsat-ı kamile ile serdar-ı ekrem nasbedip mühr-i hümayunumu Hazinedar Beşir Ağa kulum ile sana irsal eyledim…


Hiç yorum yok: