PİYER LOTİ VE KLOD FARER SOKAKLARINA İSİM VERİLMESİ

Sinan ÇULUK

Yirminci yüzyılın başlarında batı dünyasından uzaklaştırılan, yalnızlaştırılan ve horlanan Osmanlı Devleti'ni, yazı ve eylemleriyle destekleyen iki Fransız aydını ortaya çıkmıştır. Piyer Loti ve Klod Farer adlarındaki bu aydınlar haliyle Türk kamuoyunun da sempatisini toplamışlardır. Pierre Loti (1850-1923) ve Claude Farrère (1876-1957) gerçek imlaları olmasına rağmen Türkçenin en önemli ama günümüzde maalesef uygulanmayan kaidelerinden biri olarak okunduğu gibi yazılarak İstanbul-Cağaloğlu'nda iki sokağa isimleri verilmiştir. 1922 tarihinde gerçekleşen bu isim verme törenine ait bir belge takdim ediyorum.

Belge Metni:

Şehremâneti
Heyet-i Tahririye Müdiriyyeti
Tahrir Şubesi
Aded
44

Huzur-ı Sami-i Cenab-ı Sadaretpenahi’ye

İstanbul şehri fahrî hemşehrisi Piyer Loti ile müşarunileyh gibi daima Osmanlılık ve Türklük menafi’ine muvafık surette neşriyat-ı hayrhâhânede bulunagelmiş olan Klod Farer nâmlarına İstanbul’da birer cadde tevsim edilmesi hakkında Cemiyet-i Umumiye-i Belediye’ce verilen karar üzerine Cennetmekân Sultan Mahmud Hân-ı Sâni Türbesi karşısındaki Şehremaneti Dairesi önünden geçen sokağın Piyer Loti ve onun alt tarafında Binbirdirek’ten mürûr eden müvâzî caddenin de Klod Farer namlarına tevsimi ve tevsim merasiminin İstanbul’da Piyer Loti Günü itibar edilmiş olan Kânûn-ı Sânî’nin yirmi üçüncü günü saat iki buçukta icrâsı kararlaştırılmış olduğundan tarih-i mezkure müsadif olan gelecek Pazartesi günü vükelâ-yı fihâm hazerâtıyle mümessilîn-i siyâsiyyeye ve bî-taraf devletler süferâsı ve sair lazım gelen zevât davet olunarak merasim-i mezkurenin icrası tensib edilmiş olmağla teşrifat memurlarından iki zatın da bu işe memur edilmesi hususuna müsaade-i celile-i hazret-i sadaretpenahilerinin şâyân ve bîdiriğ buyurulması bâbında emru ferman hazret-i veliyyü’l-emrindir.

Fi 14 Cemaziyülevvel 1340 ve 14 Kanûn-ı Sânî 1338 [14 Ocak 1922]

Şehremini
bende
[imza] Celal